Προεδρεύων: Μηνάς Σαματάς

Βιογραφικό

Ο Μηνάς Σαματάς είναι Ομότιμος Καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, μετά από 32 χρόνια συνεχούς συμβολής του στο Τμήμα Κοινωνιολογίας. Διδάκτορας Κοινωνιολογίας από το  New School for Social Research  της Νέας Υόρκης, και κάτοχος  Jean Monnet Fellowship από 1998 – 2004,  συμμετείχε ενεργά ως εθνικός εκπρόσωπος σε δύο Ευρωπαϊκά Προγράμματα και  Ερευνητικά Δίκτυα 2009-2016. Το  συγγραφικό του έργο,  ιδίως αυτό για  την αντικομουνιστική παρακολούθηση και τη σύγχρονη ηλεκτρονική παρακολούθηση στην Ελλάδα έχει διεθνή αναγνώριση (βλ. https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Minas+Samatas&btnG και https://www.researchgate.net/profile/Minas-Samatas-2)

Ολύμπιος Δαφέρμος, "Αντιδικτατορικό Φοιτητικό Κίνημα: Φυσιογνωμία και αποτελεσματική δράση"

Περίληψη

Το ΑΦΚ εκδηλώνεται τον Ιανουάριο 1972, μετά την εξάρθρωση των περισσοτέρων παράνομων αντιστασιακών οργανώσεων. Η δράση, η οργάνωση και η λειτουργία του δεν μοιάζουν με εκείνες των αντιστασιακών οργανώσεων. Δομεί την αυτοοργάνωση του από τα κάτω. Λειτουργεί αμεσοδημοκρατικά, ορατά και μαζικά.  Δεν καθορίζεται από πολιτικά κέντρα εκτός του φοιτητικού χώρου. Ανιχνεύει τους τρόπους δράσης του εκπλήσσοντας τους κατασταλτικούς μηχανισμούς αυτοεκπλησσόμενο και το ίδιο. Στο εσωτερικό του, και μετά το ξεκίνημα του, δημιουργούνται φοιτητικές αντιστασιακές αριστερές οργανώσεις, οι οποίες καθορίζονται περισσότερο από το κίνημα, που και οι ίδιες δημιουργούν, παρά από την κομματική τους καθοδήγηση. Η λειτουργία της αυτοοργάνωσης του, της οποίας τα όργανα λειτουργούν συντονιστικά και όχι εξουσιαστικά,  εξασφαλίζει την ενότητα του κινήματος, την μαζικοποίηση του και κατ΄ επέκταση την αποτελεσματική του δράση.    

Βιογραφικό

Μηχανολόγος-Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ. Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου. Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Διωχθείς από τη χούντα για την αντιστασιακή του δράση. Συγγραφέας των βιβλίων που αναφέρονται στο Αντιδικτατορικό Φοιτητικό Κίνημα: Φοιτητές και δικτατορία 1972-73, Από την ελπίδα στην απόγνωση 1973-2013, Όνειρο ήταν… (μαζί με τον Βαγγέλη Αγγελή), Γαλλικός Μάης και Αντιδικτατορικό Φοιτητικό Κίνημα

Άννα Μαντόγλου, "Η αντιδικτατορική δράση στην Ελλάδα Η μειονότητα του Πολυτεχνείου: Ανάδυση - Σύγκρουση – Ενσωμάτωση"

Περίληψη

Στις 21 Απριλίου του 1967, η χούντα επιβλήθηκε με τη βία χωρίς να αποσπάσει τη συναίνεση του ελληνικού λαού. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβριου του 1973, αποτελεί ορόσημο αντιδικτατορικού αγώνα με πρωταγωνιστές κυρίως τους νέους φοιτητές. Στην έρευνα ελέγχεται η υπόθεση εάν η εξέγερση του Πολυτεχνείου αποτελεί μειονοτική πράξη και εάν οι εξεγερθέντες έδρασαν ως ενεργή μειονότητα. Παρουσιάζονται τρεις ιστορικές στιγμές : η ανάδυση, η σύγκρουση και η ενσωμάτωση. Η διαδικασία ανάδυσης της μειονότητας του Πολυτεχνείου εντοπίζεται στη μεταπολεμική διεύρυνση των εκπαιδευτικών μηχανισμών και τη συγκρότηση των φοιτητών σε ιστορικό υποκείμενο (ταυτότητα). Στη φάση σύγκρουσης ορίζονται οι τρεις κοινωνικοί αντίπαλοι: εξεγερθέντες/μειονότητα –  στρατιωτικό καθεστώς/εξουσία – ελληνικός λαός/πληθυσμός, το διακύβευμα της σύγκρουσης, οι σχέσεις που εγκαθιδρύονται μεταξύ τους και οι συμπεριφορές που υιοθετούνται. Τέλος, η ενσωμάτωση συνδέεται με την ιδέα ότι, όταν εκπληρώνονται οι στόχοι της μειονότητας, η τελευταία μεταμορφώνεται σε κυρίαρχη κοινωνική  ομάδα.

Βιογραφικό

Η Άννα Μαντόγλου είναι Καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν τον τρόπο κατασκευής της κοινωνικής σκέψης/γνώσης (κοινωνικές αναπαραστάσεις, κοινωνική μνήμη, κοινωνική λήθη, νοσταλγία, γνωστική πολυφασία, κοινωνική αλλαγή), τις μειονοτικές ομάδες/ταυτότητες και τη δράση τους.

 

Παναγιώτης Γ. Κιμουρτζής, "Φοιτητικό κίνημα, φοιτητική αναταραχή, φοιτητική αντίσταση στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα. Μια διαπραγμάτευση με αφετηρία την δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967"

Περίληψη

Η δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 ανατράπηκε, με τους φοιτητές να αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο και να έχουν ενεργητική συμμετοχή. Άμεσο αποτέλεσμα της σημαντικής αυτής στιγμής στην νεότερη ελληνική ιστορία ήταν να ανοίξει μία συζήτηση για τον ρόλο του φοιτητικού κινήματος, όπως αποκλήθηκε, στις πολιτικές εξελίξεις του τόπου διαχρονικά. Υπό το βάρος των περιστάσεων άρχισαν να γράφονται μελέτες που ενοποιούσαν όλες τις φοιτητικές δράσεις κατά το παρελθόν. Επικράτησε προσωρινά μία θεώρηση που απέδιδε στους φοιτητές διαρκή προοδευτική στάση (ιδεολογική και έμπρακτη). Σήμερα το θέμα τείνει να επανεξετάζεται με την βοήθεια πολύ περισσότερων αρχειακών δεδομένων και καλύτερα επεξεργασμένων ερμηνειών. Άλλωστε, το θέμα των φοιτητικών δράσεων παρεμβατικού -πολιτικού και κοινωνικού- χαρακτήρα, άρχισε να αναπτύσσεται και διεθνώς. Σε αυτό βοήθησε η ενδυνάμωση του  ερευνητικού πεδίου της ιστορίας των πανεπιστημίων από την δεκαετία του 1980 και κατόπιν. Οι ελληνικές φοιτητικές δράσεις μπορούν πλέον να εξετάζονται και συγκριτικά, ενταγμένες μέσα στο διεθνές περιβάλλον. Μάλιστα, σε ομόκεντρους κύκλους: διαμαρτυρίες για πανεπιστημιακά ζητήματα, δράσεις για πολιτικές αποφάσεις σε δημοκρατικά καθεστώτα, αντίσταση σε αυταρχικά καθεστώτα. Η εισήγηση στοχεύει να διαχωρίσει την αντίσταση των Ελλήνων φοιτητών απέναντι στην δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967, από άλλες φοιτητικές δράσεις του παρελθόντος. Να την αναδείξει ως κορυφαία ενέργεια συνειδητής πολιτικής παρέμβασης, με σαφή προσανατολισμό και με ευρεία απήχηση. Να την συσχετίσει με ομόλογες δράσεις μέσα σε φασιστικά καθεστώτα σε άλλες χώρες (ενδεικτικώς: Ισπανία, Πορτογαλία). Εντέλει, να την αποχωρίσει από ένα άγονο σχήμα συνεξέτασής της με άλλες δράσεις που ούτε είχαν την δική της συγκρότηση, ούτε την δική της εμβέλεια.

Βιογραφικό

Διδάσκει Νεότερη Ελληνική Ιστορία, Ιστορία της Εκπαίδευσης και Εκπαιδευτική Πολιτική. Έχει προσκληθεί ως Maître de conferences στην Écοle des Hautes Études en Sciences Sociales–Paris και ως Honorary Senior Research Associate στο Institute of Education – University College London (UCL). Διατελεί Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Ιστορικών της Εκπαίδευσης. Διευθύνει το Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Σεμινάριο Cine-Science. Έχει τιμηθεί από το Γαλλικό Υπουργείο Παιδείας με την διάκριση Chevalier dans l’ Ordre des Palmes Académiques. Επιστημονικός Υπεύθυνος για το ολοκληρωμένο Ερευνητικό Πρόγραμμα “Understanding Diversity in Rhodes: Traditional and New Others – UnDRho [GR 07/3635]” που χρηματοδοτήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ). Βιβλία, άρθρα και μεταφράσεις του αναφέρονται στα ακόλουθα πεδία και θέματα: ιστορία και πολιτική των πανεπιστημίων, οικονομικά του νεοελληνικού κράτους και της εκπαίδευσης, θεσμοθέτηση εορτών και τελετών στο νεοελληνικό κράτος και στην εκπαίδευση, επιστήμη-εκπαίδευση και κινηματογράφος.